Wolkbreuk

Elke overdrijvende wolk heeft een ongelofelijke hoeveelheid waterdamp bij zich. De meeste wolken drijven over zonder een druppel regen te laten vallen. Toch ontwikkelen een aantal wolken tot een bui. Een gemiddelde bui maakt de straten nat en laat een millimeter of drie aan regen achter. Na een korte tijd schijnt de zon weer in afwachting van de volgende bui.

De wolkbreuk
Foto: Leen de KoningMaar soms is de wolk meer een tropische stortbui. Met bakken valt het water uit de lucht en soms duurt dit uren. Vaak doordat de bui nauwelijks van zijn plek beweegt en plaatselijk uitregent. De neerslaghoeveelheden zijn enorm, waterpartijen ontstaan en de brandweer pompt ondergelopen viaducten en kelders leeg.

In Nederland noemen we dit een wolkbreuk. De definitie van een wolkbreuk is niet scherp. Een bui waarin 5 minuten 10 millimeter of meer neerslag valt wordt door de waarnemers van het KNMI een wolkbreuk genoemd. De bui verdwijnt als wolkbreuk in de boeken van het KNMI als in een uur tijd ook meer dan 25 millimeter is gevallen.

In andere landen zijn andere definities in omloop. Begrijpelijk want in een warm klimaat is een hevige bui veel gewoner dan in ons gematigde klimaat. Dit wordt veroorzaakt doordat warme lucht meer waterdamp bevat dan koude lucht. Daarom bevat een wolk zomers meer potentiële regen dan in de winter. Als het zomers regent is de kans groter op een wolkbreuk dan in de winter.

De gevolgen van een wolkbreuk.
Foto: Leen de KoningTijdens een wolkbreuk loopt het zicht terug tot minder dan tweehonderd meter. Vooral het verkeer is door het vele water op de weg gedwongen de snelheid te minderen. Bovendien zorgt het opspattend water op de weg voor een zeer slecht zicht. In de stad stromen kelders van flats en viaducten onder. Het verkeer komt onder deze viaducten tot stilstand, omdat een plas water van veertig centimeter diep een flinke remmende werking heeft.

In het heuvelland van Limburg komen tijdens wolkbreuken modderstromen voor. Het water en de modder stromen naar de laaggelegen delen en daar is veel overlast. De hoogste heuvels zoals de Vijler- en Vaalserberg hebben een regenverhogende bijdrage als extra effect.
Riolering.

Vaak kan de riolering in een stad het water tijdens een wolkbreuk niet verwerken. De huidige riolen zijn al bijna honderd keer groter dan strikt nodig voor het afvalwater uit de huizen. Bij hevige regens duurt het even voordat al het water is afgevoerd. Economisch is het onlogisch om de rioolbuizen te berekenen op een zeldzame wolkbreuk. Een ander nadeel van zo'n grote rioolpijp is de vervuiling. Als deze loskomt worden sloten en vijvers vervuild. Verder wordt het afvalwater vermengd met het regenwater en wanneer de overstort van het rioleringsstelsel aanspreekt, komt dit vervuilde en zuurstofarme water in het oppervlaktewater. Dit heeft vaak vissterfte tot gevolg. Tegenwoordig worden de rioolstelsels gescheiden van afval en regenwater. Deze stelsels kennen dit euvel niet.

Statistiek.
Volgens de statistiek valt één keer per jaar op een plaats een neerslaghoeveelheid van 30 millimeter in één etmaal. Vaak is dit in de herfst tijdens een storm, als grote delen van Nederland langdurige regen meemaken. Eenmaal in de tien jaar valt meer dan 50 millimeter. Maar soms is het anders en elders in de wereld helemaal. De records staan in de tabellen hieronder.

Grootste neerslagsommen in 24 uur (Nederland na 1900)

Nr
Hoeveelheid
Locatie
Datum
1
208 mm
Voorthuizen
3 augustus 1948
2
148 mm
Amsterdam
9 augustus 1951
3
146 mm
Gouda
24 juni 1975
4
140 mm
Rockanje
14 september 1998
5
134 mm
Dirksland
14 september 1998
 

Grootste neerslagsommen in 24 uur (België na 1900)

Nr
Hoeveelheid
Locatie
Datum
1
242 mm
Herbestal
24 juni 1953
2
200 mm
Leuven
14 mei 1906
3
156 mm
Botrange
7 november 1982
 

Grootste neerslagsommen in de wereld

Periode
Hoeveelheid
Locatie
Datum
Jaar
22987 mm
Cherrapunji, India
1861
Maand
9299 mm
Cherrapunji, India
juli 1861
Dag
1140 mm
Commerson, Réunion
28 februari 1964
Minuut
31 mm
Unionville (MD), VS
4 juli 1956

 


Relevante links:
Tornado's
Het voorkomen van onweer
De bliksem
Windstoten
Hagel

07-02-2013 | Achtergrond_A_Z | 229
© 2024 Vereniging voor Weerkunde en Klimatologie