Klimaat informatie over Libië

Inleiding
Libië is een van de grootste landen van Afrika. Het land bestaat grotendeels uit woestijn en voornamelijk de noordkust langs de Middellandse Zee is bevolkt. Libië heeft een woestijnklimaat. Belangrijkste zorg in het land is drinkwater, dat in de Sahara uit ondergrondse bronnen wordt gewonnen en wordt getransporteerd naar het noorden.

Officieel is de warmste wereldtemperatuur die ooit op aarde voorkwam gemeten in Libië. Aan de betrouwbaarheid van deze waarneming hangen wel een paar kanttekeningen.

Geografie
Libië bestaat voor negentig procent uit rotsachtige woestijn met plateaus en depressies (diepere gedeeltes) en eindeloze zandvlakten met zandduinen. Hier en daar zijn oases te vinden waar water uit de ondergrond opborrelt.

Langs de 1820 kilometer lange kuststrook is het vlak en groen. Daar liggen enkele landbouwgebieden of komen bossen voor waar verwoestijning constant op de loer ligt.

Het land loopt naar het zuiden langzaam omhoog. Ten zuiden van Tripoli begint dat met de Hamra, een hoger gelegen plateau. Nog verder naar het zuiden stijgt het aardoppervlak naar 1000 tot 1500 meter. Het zijn de uitlopers van gebergten in Algerije en Tsjaad.

Het Tibestigebergte, dat in buurland Tsjaad een nog grotere hoogte bereikt, zorgt voor het hoogste punt van Libië. De berg Bikku Bitti in het zuidoosten is met 2267 meter hoogte het hoogste punt van Libië.

In het noordoosten van het land ligt de provincie Cyrenaica. Hier bevindt zich het laagste gedeelte, de Sabkhat Ghuzayyil depressie, met een diepte tot 47 meter onder de zeespiegel.

Opvallend is dat de Sahara in het droge zuiden water levert aan het noorden. Hiervoor is zesduizend kilometer pijpleiding aangelegd die van ondergrondse waterbronnen in het zuiden water transporteert naar de steden in het noorden.

Het land heeft drie grote oases in de woestijn liggen; Al-Kufrah, Ghat en Ghadamis. Libië heeft ook een rivier, de Wadi Ki'am is twee kilometer lang en stroomt in de lente van zijn bron in het westen van het land naar een reservoir aan de Middellandse Zee. Op de twee kilometer na staat het grootste gedeelte van de rivier doorgaans droog. Ook alle andere wadi's drogen snel op in de hete zomers.

Klimaat
Libië is te onderscheiden in twee klimaatgebieden. Aan de noordkust heerst een mediterraanklimaat, net als elders langs de Middellandse Zee gebruikelijk is. In het binnenland begint al vrij snel een woestijnklimaat. Droogte, stof, zand en hitte zijn hier aan de orde van de dag.

De kuststrook
Het klimaat aan de kust is doorgaans mediterraan, maar sommige steden hebben zelfs daar al een woestijnklimaat. In de winter zijn de dagen aangenaam en de avonden koel. In de winter is het overdag 17 graden en in de zomer 31 graden. Vriezen doet het niet aan de kust en vooral in Derna in het noordoosten blijft de nachtelijke wintertemperatuur hoog.

De vochtigheidsgraad aan de kust is het hele jaar door constant en schommelt rond de 70 procent. Regen valt vooral in december en januari. Jaarlijks valt in Tripoli 286 millimeter en dat is voldoende voor enige begroeiing. In het oosten vangt Derna jaarlijks 256 millimeter op.

Op enkele berghellingen van de Jabal Al-Akhdar valt nog meer regen en komen waarden van 400 millimeter en meer voor. Deze berg aan de Middellandse Zee is de natste plek van Libië. De zon schijnt tussen de 2700 en 3100 uur.

Het binnenland
In het woestijnrijke binnenland regent het nooit. In de Libische Woestijn in het oosten van het land heerst een klimaat dat we ook in Egypte terugvinden. In Kufra valt jaarlijks 1,8 millimeter regen. In andere plaatsen in de woestijn valt helemaal geen druppel regen. De Libische Woestijn is een van de droogste plaatsen op aarde.

Net als in Egypte is het hier heel zonnig. Kufra heeft een enorme hoeveelheid uren zonneschijn van 3737 uur per jaar. In het westen van Libië valt iets meer neerslag. Ghadamis op het drielandenpunt met Tunesië en Algerije noteert jaarlijks 27 millimeter regen. De neerslag valt vooral in het voorjaar en de winter.

In het binnenland zijn de dagen extreem heet en de nachten ijskoud. Zomers zijn temperaturen van 50 graden niet onmogelijk. Vooral in Ghadamis is het erg heet. In juli heerst een gemiddelde dagtemperatuur van 43 graden. In juni en augustus is dit 42 graden en daarmee ligt de gemiddelde zomertemperatuur op 42,3 graden.

In de Libische woestijn in het oosten van het land is het iets koeler met gemiddeld overdag 38 graden. In de winter komt het tot vorst in de woestijn. In het westelijke Ghadamis is het 's nachts gemiddeld 3,0 graden in januari. De luchtvochtigheid schommelt tussen 30 en 40 procent, maar aan de zuidgrens is deze in de zomer gedaald naar gemiddeld 20 procent.

Ghibli
In voor- en najaar waait af en toe de Ghibli, een hete droge zuidelijke Saharawind die vergelijkbaar is met de Sirocco. De wind voert zand en stof mee, waardoor de lucht roodbruin kleurt en het zicht daalt tot minder dan dertig meter. Omdat Libië vrijwel geen natuurlijke barrières heeft, bereikt de wind het hele land.

Als de Ghibli de Middellandse Zee bereikt loopt de temperatuur snel op en daalt de luchtvochtigheid binnen enkele uren. Een stijging van 40 naar 50 graden Celsius en een luchtvochtigheiddaling van 80 naar 10 procent is mogelijk.

De Ghibli waait vooral in mei, juni en oktober en duurt één tot vier dagen. Het openbare leven ligt zo goed als stil tijdens het waaien van de Ghibli. De Ghibli hangt samen met het passeren van depressie op de Middellandse Zee. De aanzuigende werking van een Middellandse Zee depressies is doorgaans de oorzaak van de krachtige wind. De Ghibli is daarom voorspelbaar.

Geen wereldtemperatuurrecord
Op 13 September 1922 is in Al Aziziyah een temperatuur van 57,7 graden gemeten. Daarmee zou in deze plaats de allerhoogste temperatuur in de wereld zijn gemeten. In latere jaren werd steeds meer getwijfeld aan deze waarneming.
Zo zou de waarnemer een vergissing hebben gemaakt en deze later hebben gecorrigeerd. De correctie was echter te laat want het wereldrecord was al verzonden naar kranten over de hele wereld. In 2012 besloot de WMO de waarneming af te wijzen. Het officiële temperatuurrecord staat nu op naam van Death Valley (VS) met 56,7 °C.

Weerlinks:
Het klimaat van Egypte
Het Klimaat van Griekenland
Het klimaat van Tunesië
Het klimaat van Algerijë