27-04-2013 Voorjaar 2013 verloopt tot nu toe te koud (forumdiscussie gestart)
Het voorjaar van 2013 was uitzonderlijk koud in Noord-Europa. In De Bilt was maart 2013 de koudste sinds 1987, in Engeland was het zelfs de koudste maart sinds 1883. De koude lucht werd met een uitzonderlijk sterke en standvastige stroming vanuit Siberië aangevoerd. Dit stromingspatroon zorgde er ook voor dat het in het oosten van de Verenigde Staten en centraal Canada koud was, terwijl het oosten van Canada, Noord Afrika, Centraal Azië en China juist zacht waren voor de tijd van het jaar. Het afwijkende stromingspatroon lijkt zover bekend puur toeval en domme pech voor wie naar warm voorjaarsweer verlangt.
Stroming
De maand maart liet een lagedrukgebied zien bij de Azoren, waar normaal een hogedrukgebied ligt, met uitlopers naar Azië. Van IJsland tot de Noordpool was de luchtdruk hoog, terwijl daar normaal een lagedrukgebied ligt. Dit leverde de laagste waarde van de Arctische Oscillatie Index voor maart op sinds 1950. Deze index beschrijft het verschil in luchtdruk tussen de noordpool en de gebieden er om heen. Door de omkering van de normale drukverdeling werd de gewoonlijk overheersende westenwind in ons deel van de wereld vervangen door aanhoudende oostenwind, die koude lucht uit Siberië aanvoerde
Oorzaken van het abnormale luchtdrukpatroon
Bij een extreme weergebeurtenis als het koude voorjaar van 2013 wordt uiteraard gezocht naar mogelijke oorzaken, vooral een mogelijk verband met klimaatverandering. De oostelijke stroming in maart is het tegenovergestelde wat klimaatmodellen voor een veranderend klimaat berekeningen: die laten juist een tendens naar meer westenwind zien. Ook de langjarige trend in de waarnemingen vanaf 1950 tot nu laat een afname van dit soort situaties zien. Het is dus niet een simpel gevolg van klimaatverandering.
Er zijn ook artikelen die stellen dat het smelten van het zeeijs in het Noordpoolgebied voor meer van dergelijke koud-weer situaties zal leiden. We vinden echter twee problemen met deze verklaring. We kunnen deze resultaten niet bevestigen in de waarnemingen of in klimaatmodellen. Verder was de hoeveelheid zeeijs in maart bijna normaal ten opzichte van 1981-2010 en kan dit het weer in het voorjaar dus niet beïnvloed hebben.
Voorlopig houden we het er dus op dat dit abnormale weerpatroon puur door het toeval veroorzaakt werd. Het weer is nu eenmaal heel grillig.
Conclusies
Het koude en droge weer van het voorjaar 2013 is veroorzaakt door een omkering van de luchtdrukverdeling boven de Atlantische Oceaan en Europa. Hierdoor werd met een aanhoudende oostenwind koude lucht uit Siberië naar Noord Europa aangevoerd. De koudere gebieden op de kaart werden door zachtere gecompenseerd, zodat er geen effect zichtbaar was op de wereldgemiddelde landtemperatuur. De oorzaken van de abnormale luchtdrukverdeling zijn niet bekend. Een simpel verband met de klimaatverandering of afname van zeeijs is niet te geven. Voorlopig schrijven we het aan het toeval toe.
Bron: KNMI.
(Op het forum van de VWK is over dit onderwerp een discussie gestart. Zie Forum )