Klimaat informatie over Japan

Inleiding
Japan ondervindt veel invloed van de zee. Door de grote afstand tussen Noord en Zuid-Japan zijn er veel verschillen in temperatuur. In het noorden kan het -40 graden worden, terwijl het in het zuiden boven de 30 wordt en het zelden kouder is dan +15 graden.

Geografie
Het Japanse eilandenrijk wordt gevormd door de eilanden Honshu, Hokkaido, Kyushu, Shikoku en 3850 kleine eilanden. Ongeveer zeshonderd eilanden zijn bewoond. Japan is twaalf keer zo groot als Nederland en de lengte van Japan is 3000 kilometer. Het meest noordelijke deel van Japan ligt op 46° noorderbreedte en het meest zuidelijke deel op 24° noorderbreedte. Nergens is het grondgebied breder dan 280 kilometer.

Japan heeft een kustlijn van 29.000 kilometer lengte. De oost- en zuidwestkusten zijn grillig met diepe baaien en schiereilanden. De Japanse westkust is over het algemeen een opgeheven kust en minder grillig. Het land bestaat voornamelijk uit bergen. Slechts twintig procent van het land is geschikt voor landbouw. De rivieren zijn nauwelijks bevaarbaar, maar worden gebruikt voor irrigatie en hydro-elektriciteit. De Japanners noemen het land Nihon.

Alle eilanden zijn van vulkanische oorsprong. Japan bestaat uit een aaneengeschakelde keten van vulkanen, waarvan de hoogste de vulkaan Fuji is. Deze vulkaan is 3776 meter hoog. Er zijn 265 vulkanen, waarvan een vijftigtal actief is. De belangrijkste centrale bergketen staat bekend onder de naam 'Japanse Alpen'.

Japan is het land waar de meeste aardbevingen voorkomen. Gemiddeld 22 per dag, maar de meeste zijn veel te klein om te worden waargenomen. Ten oosten van Japan in de Stille Oceaan komen grote diepten voor tot meer dan tien kilometer.

Klimaat
Japan heeft overwegend een vochtig gematigd klimaat met een hete zomer. Het noorden heeft ondanks de ligging aan zee een landklimaat. Het klimaat wordt door de Kurillenzeestroming (komende van de Noordpool) nogal beïnvloed. Deze koude zeestroming laat zich gelden tot iets ten noorden van Tokyo. Het temperatuur van deze zeestroom varieert tussen de +3 en +16 graden. In de winter waaien vaak koude noordwestelijke winden uit China, Mongolië en Rusland over Japan heen.

Het zuiden ligt onder invloed van een warme zuidwestelijke golfstroom. Hier varieert de temperatuur van het water tussen de +17 en +27 graden. De zuidelijke eilanden hebben een subtropisch klimaat. Hier komt ook de zuidoostmoesson voor. Het midden van Japan kent vier seizoenen.

Temperatuur
In het noorden van het land op het eiland Hokkaido is de gemiddelde temperatuur +6 graden. In het zuiden is het warmer. In Tokyo is het gemiddeld al 15,6 graden. Op het zuidelijkste eiland van Japan heeft de plaats Naha een gemiddelde temperatuur van 22,4 graden.

De zomers zijn erg vochtig en heet, vooral in het zuiden. Augustus is doorgaans de warmste maand. Overal wordt het dan boven de dertig graden. De warmste plaats in augustus is Kyoto met 32,9 graden. Alleen het noordelijke eiland Hokkaido blijft met 20 graden achter. Op de eilanden wordt het niet zo heet als op Honshu. Anderzijds blijft het hier door de aanwezigheid van de zee 's avonds en 's nachts lang warm.

Vorst komt vlakbij zee nauwelijks voor. In centraal Japan daalt de temperatuur in een gemiddelde winternacht naar het vriespunt. Op het noordelijke eiland wordt het ongeveer -8 graden. Asahikawa (Hokkaido) heeft een nachttemperatuur in januari en februari van -13 graden. Vooral door de noordwestelijke luchtstroom die dan is ontstaan ten gevolg van een krachtig hogedrukgebied boven Mongolië wordt koude Siberische lucht aangevoerd. De winters verlopen hier streng. De temperatuur kan tot -40 graden Celsius dalen. De koude winden vanuit Siberië en Mongolië in combinatie met de warme zee veroorzaken enorme sneeuwbuien.

Neerslag
Neerslag varieert in Japan van noord naar zuid en van hoog naar laag. Gemiddeld valt jaarlijks 1500 millimeter neerslag. Het droogste gebied is het eiland Hokkaido met jaarlijks ruim 1000 millimeter. Alleen Nagano op het centrale eiland ligt voldoende beschut tussen de bergen en vangt jaarlijks met 938 millimeter nog minder op.
De natste plaats is het eiland Hachijojima met jaarlijks bijna 3100 millimeter. Dit eiland ligt ten zuiden van Tokyo, midden in de warme golfstroom en wordt regelmatig bezocht door tropische cyclonen die in Japan ook wel tyfoons worden genoemd.

Japan ligt aan het noordoostelijkste puntje van de zuidwestmoesson. De invloed van deze moesson wordt door het bergachtige reliëf enigszins getemperd. Bovendien duurt de moesson niet zo lang. Hooguit van begin juni tot half juli. In het zuiden valt plaatselijk in juni 400 millimeter per maand. In het midden van japan is dat alweer afgenomen tot 200 millimeter.

Een tweede regenperiode heerst in de periode dat orkanen langs of soms overtrekken. Vooral in september en oktober is de kans hierop groot. Het orkaanseizoen loopt van 1 mei tot 1 januari, zodat buiten het najaar ook een orkaan kan passeren. De meeste orkanen volgen de warme golfstroom ten zuiden van Honshu en buigen dan naar het noordoosten af. In oktober valt in Hachijojima gemiddeld 450 millimeter. Dit eiland pakt van twee regenperiodes het meeste mee en is daarom de natste plaats van Japan.

In de winter is er zware sneeuwval in de noordelijke en westelijke delen van Japan. Grote delen van de kust verdwijnen dan onder een dik sneeuwtapijt. Aan de westkust van Honshu valt in de wintermaanden rond de 300 millimeter neerslag per maand. De inwoners organiseren sneeuwfeesten, waar van sneeuw en ijs beeldhouwwerken worden gemaakt. Alleen het oosten van het noordelijke eiland Hokkaido blijft vaak droog.

Zonneschijn
Het meeste zonnige gebied van Japan is het eiland Shikoku. Hier schijnt de zon jaarlijks 2100 uur. Elders is dat rond de 1600 uur per jaar aan de westzijde en 1800 uur aan oostzijde van Japan. Opvallend weinig schijnt de zon op de kleine zuidelijke eilanden. In Naze is dit op 1436 uur per jaar. Het natte eiland Hachijojima is met 1540 uur zon per jaar ook tamelijk bewolkt en kent minder zonneschijn dan op de grotere eilanden. Relatief weinig zon is er ook in het uiterste noorden. Op Wakkanai schijnt deze 1500 uur per jaar.

Weerlinks:
Het klimaat van Taiwan
Het klimaat van China
Het klimaat van de Filipijnen