Kanaalrat 27 november 1983
Door Henk Bal
Op zaterdag 26 november 1983 was het buiig en te koud weer voor de tijd van het jaar. 's Avonds vanaf 19:00 uur begon het gestaag te regenen, niet met het idee wat nog geen 12 uur later allemaal zou gaan gebeuren. De barometer stond al relatief laag, 995 hPa.
Later op de avond waarschuwde (wijlen) Jan Pelleboer dat mogelijk zondagochtend korte tijd een storm langs de kust zou komen te staan uit het zuidwesten. Het KNMI gaf wel een waarschuwing voor de scheepvaart af met een 8 Beaufort, zeker niet verontrustend.
Vanaf die tijd was het goed om de barometer te blijven peilen. Rond 23:30 uur was deze gedaald tot beneden de 985 hPa. De gestage regen was intussen in matige regen overgegaan. Van een echt significante windtoename was op dat moment geen sprake.
Om 04:00 uur zondagochtend werd ik wakker. Het ging enorm tekeer buiten. Takken zag je afbreken en er was sprake van zware regenval. Een blik op de barometer onthulde alles: ze was gezakt tot onder de 970 hPa. Meer dan 15 mb in amper 4 uur tijd is verontrustend. De radio (toen nog Hilversum) gaf voor Vlissingen en Hoek van Holland windkracht 12, de overige districten een 11 Beaufort.
Deze ontwikkeling ging door. De orkaan was op zijn hoogtepunt rond 06:30/07:00 uur. De barometer was gezakt tot 963 hPa. Op mijn werk in Rijswijk gebeurde van alles: door de wind werd het regenwater door de sponningen van de ramen/deuren heen gedrukt. Het water liep in vaart de kelders in, ramen werden ook simpelweg weggedrukt door de enorme kracht van de wind. Lantaarnpalen op het terrein lieten in delen los, bleven soms op de elektriciteitskabels hangen. Delen van gebouwen vlogen voor mijn werkplek voorbij (gelukkig was ik binnen).Na 09:00 uur nam de orkaan snel af.
Deze kleine maar uiterst "agressieve" depressie ontstond zaterdagavond in de monding van de oceaan en Het Kanaal, even ten zuidwesten van Ierland. Al uitdiepend trok ze O/NO-waarts via Wales, Midden-Engeland, noord van Londen de Noordzee op om rond 07:00 uur die zondagochtend zo'n 100 km ten noordwesten van Den Helder uit te komen. Daar bereikte ze haar laagste kerndruk van 951 hPa, ongekend diep zo vlak voor de Nederlandse kust. De isobaren lagen in een klein gebied zo dicht op elkaar dat deze korte maar hevige orkaan kon ontstaan. Wat ook zo opvallend was de snelheid van verplaatsen, in nog geen 12 uur zo'n 1000km. De hoogste windsnelheden werden gemeten in Vlissingen en lichtschip Goeree (toen nog een officiële KNMI-meetpunt) resp. 141 en 149 km/uur. Zo snel dat ze kwam verdween ze ook weer, via de Duitse Bocht en Zuid-Zweden om nog geen 48-uur later helemaal van de weerkaarten te zijn verdwenen.
Met al dat windgeweld zouden we bijna de neerslaghoeveelheid vergeten: Nabij Rotterdam (Zestienhoven) 45 mm in nog geen 12 uur tijd.