De januaristorm van 1990

Door Robert Mooij, Arnhem

Dit vind ik nog steeds een van de meest spraakmakende weerdagen in mijn leven.

We schrijven januari 1990. Het was mijn laatste jaar op de MTS in Arnhem. Januari was altijd de maand van de open dag, en dit keer zou ik weer van de partij zijn. Met hand- en spandiensten en demonstraties zou ik op de 25e 's avonds assisteren. In het weerbericht voor de 25e werd er al gesproken over mogelijk storm aan de kust voor die dag, maar dat loopt meestal niet zo'n vaart in het binnenland; ik dacht dus dat het wel zou los lopen. Mijn vader, die enorm veel kijk op het weer had, zei vrijwel direct dat het wel eens zou kunnen gaan spoken. Hij sprak op de 24e al van de mogelijkheid van zware storm.

De dag brak aan en het waaide al wel maar nog niet zo om nou van op te kijken. Toch veranderde dat wel, gaandeweg de ochtend trok de wind meer en meer aan, en mijn vader glimlachte van oor tot oor bij het horen van de weerberichten; windkracht 9 tot 10 mogelijk 11. "Zie wat heb ik je gezegd", zei hij dan. Dat is een gemeen kreng, zo'n randstoring...

Het systeem verscheen de 24e januari aan de rand van de kaart en in de ochtend van de 25e was het al behoorlijk uitgediept om vervolgens in de avond van de 25e met het windveld over ons land te trekken. Op de 26e trok het systeem van ons weg en op de 27e was het systeem afgezwakt en lag het boven de Oostzee.

24 januari	25 januari	26januari	27 januari

Ik moest dus naar de open dag van school. In de middag rond de klok van 15:00 vertrok ik met mijn brommer naar school. Ik had daarbij al wel last van de wind, die af en toe verraderlijk om gebouwen heen blies, maar dat was nog geen probleem. Eenmaal op school merkten we niet zo heel veel meer van de wind.

Na de klok van 18:00 werd het toch wel menens, de wind beukte inmiddels op de ramen van het schoolgebouw. De aula van de school, die een grote glazen pui op het zuidwesten heeft, werd gesloten, omdat de pui met de wind helemaal naar binnen gebold stond. De afdeling bouwkunde kon toen zijn kunnen tonen door het "stutten" van de pui. Op de intercom van school werd omgeroepen dat mensen, die de auto voor het schoolgebouw hadden staan, deze maar moesten verwijderen, omdat de bomen voor school (grote populieren van 10 tot 15 metere hoog) het dreigden te begeven.

Dat was niet tegen dovemansoren gezegd, wij liepen naar buiten en zagen op dat moment nog net de eerste boom vallen; boven op een gloednieuwe Ford Orion van een leraar bouwkunde. Dat was echt een imposant gezicht om zo'n boom een auto te zien pletten alsof het niets is. De wind was inmiddels zodanig toegenomen, dat je elkaar buiten bijna niet meer kon verstaan, vanwege het bulderend geraas.

Terwijl wij buiten nog stonden te kijken naar de andere bomen zagen we van een boom vlakbij ook de grond rondom de stam steeds meer omhoog bewegen, bij iedere windvlaag zag je de grond verder omhoog komen. Wij bleven maar op veilige afstand in de luwte van het schoolgebouw, buiten de valrichting van de boom, staan kijken op wat nog zou komen. Op een gegeven moment kon je gewoon aftellen tot op het moment dat de tweede boom zou vallen. Dit duurde dan ook niet lang, met een grote klap viel de tweede boom op de weg.

De open dag was inmiddels afgeblazen en we werden verzocht naar huis te gaan. Maar hoe doe je dat, op een zware brommer, terwijl je amper kon staan op bepaalde plaatsen in de straat. Ik besloot de brommer op school te laten staan en maar te gaan lopen. Het zou me waarschijnlijk een drie kwartier kosten en leek me gewoon veiliger. Maar op zo'n moment merk je pas hoe "groen" Arnhem eigenlijk is, want het was best beangstigend om te lopen langs al die bomen. Onderweg ben ik nog een aantal omgevallen bomen tegengekomen, maar verder viel de schade mee.

Eenmaal thuisgekomen zag ik dat het muurtje, waar normaal mijn brommer achter stond, helemaal was omgewaaid. Het was kort daarvoor gebeurd, dus als ik met de brommer naar huis was gegaan, zou ik ook eerder thuis zijn geweest, waardoor de brommer dus zeer waarschijnlijk onder het puin zou hebben gelegen.

In ieder geval een dag om nooit te vergeten.

Aangepast 25 januari 2010 GK