07-04-2019 100 maanden bovennormale temperatuur Spitsbergen
Waarnemingen op de luchthaven van Spitsbergen (Svalbard in het Noors) laten zien dat sinds 1961 de gemiddelde temperatuur met 5,6 graden is gestegen. Ter vergelijking: de temperatuur van Blindern in Oslo is in dezelfde periode met 2 graden gestegen. Wereldwijd is het in die periode (dus sinds 1961) 0,9 graden warmer geworden.
Hoewel de maand relatief koud was, voegt maart zich bij de reeks van (nu 100) achtereenvolgend te warme maanden.
Snelle en dramatische toename
Geen andere plek in de wereld warmt sneller op dan de regio van Svalbard. Sinds 1961 is de temperatuurstijging ongeveer drie keer zo hoog als in Oslo en zes keer hoger dan de wereldwijde temperatuurstijging. "Enkele maanden is de temperatuur in het gebied rond Longyearbyen 12-14 graden boven normaal geweest. Velen herinneren zich nog de droge zomer in het oosten van Noorwegen vorig jaar, en samenhangend daarmee was de temperatuur "slechts" 3,2 graden boven normaal in Oslo (op Blindern)", zegt Isaksen.
De normaalperiode waarmee we vergelijken is 1961-1990. Als de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen blijft toenemen, zal de jaargemiddelde temperatuur op Spitsbergen (Svalbard) tegen het einde van de eeuw de nul graden overschrijden.
De klimaatveranderingsgetuigen van nu
De inwoners van Longyearbyen ervaren de klimaatverandering "aan den lijve". De permafrost, die ooit een stabiele basis vormde waar huizen en wegen op gebouwd werden, warmt op en begint te ontdooien, waardoor kwetsbare gebouwen en infrastructuur verruïneerd worden. Nieuwe huizen moeten anders worden gebouwd. Zware regenval in de wintermaanden komt steeds vaker voor, de zogenaamde "winterregen" die eerder altijd als sneeuw kwam. Het ijsfjord heeft nu een verkeerde naam, na meerdere ijsvrije winters in de afgelopen tien jaar. De kust ondergaat erosie en zowel hutten als begraafplaatsen die voorheen op veilige afstand van de zee waren, moeten worden verplaatst om van de watermassa te worden gered.
Verhoogd lawinegevaar
Klimaatverandering heeft ook invloed op het lawinerisico. De bovenste laag aarde van de grond, die elke zomer ontdooit en bevriest boven de permafrost, noemen we de actieve laag. Zolang de temperatuur in deze laag niet verandert, beschermt deze de permafrost tegen ontdooien. Dit is essentieel om de stabiliteit van hellingen te behouden.
"De sterke temperatuurstijging die we nu in Spitsbergen zien, verhoogt de diepte van de actieve laag. Samen met hogere temperaturen in de permafrost zelf, leidt dit tot grotere instabiliteit van de berghellingen in en rond Longyearbyen. Het is daarom erg belangrijk om de temperatuur in de permafrost te controleren", zegt Isaksen, een expert op het gebied van permafrost.
Nieuw onderzoeksrapport
Het rapport Climate Svalbard 2100 werd in februari 2018 uitgebracht in Longyearbyen. Het is een uitgebreide weergave van de klimaatverandering die in Spitsbergen plaats vindt en geeft voorspellingen voor de veranderingen zoals die tegen de eeuwwisseling zullen zijn. Het rapport is gemaakt door het Noorse Klimaatcentrum (Meteorologisch Instituut, Bjerknes Centrum voor Klimaatonderzoek, Noorse directoraat voor Waterbeheer en Energie en NORCE).
Temperatuurtoename, wereldwijd, Oslo, Spitsbergen (Svalbard).
Temperatuurstijging, wereldwijd, Oslo en Spitsbergen (Svalbard) per decennium.
Bron: NMI